Bảo hiểm vi mô đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người
có thu nhập thấp và nâng cao mức độ an sinh xã hội. Bài viết này sẽ giới thiệu
về quy định pháp luật liên quan đến tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô, tạo
nền tảng cho sự phát triển bền vững của mô hình này.
1. Tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô là gì?
Tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô là tổ chức phi lợi nhuận được thành lập bởi các thành viên hoặc tổ chức đại diện thành viên nhằm cung cấp các sản phẩm bảo hiểm vi mô cho những người có thu nhập thấp, những người khó tiếp cận với các sản phẩm bảo hiểm truyền thống.
Hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô:
– Cung cấp các sản phẩm bảo hiểm vi mô: Các sản phẩm bảo hiểm vi mô thường có phí bảo hiểm thấp, phù hợp với khả năng chi trả của người có thu nhập thấp. Các sản phẩm này thường bao gồm bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm tử vong,…
– Hỗ trợ tài chính cho các thành viên khi xảy ra rủi ro: Khi có rủi ro xảy ra, tổ chức tương hỗ sẽ hỗ trợ tài chính cho các thành viên theo quy định của hợp đồng bảo hiểm.
– Nâng cao nhận thức về bảo hiểm cho người dân: Tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô thường tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về bảo hiểm cho người dân, giúp người dân hiểu rõ hơn về lợi ích của việc tham gia bảo hiểm.
Ví dụ về tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô:
– Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam: Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam cung cấp các sản phẩm bảo hiểm vi mô cho trẻ em, bao gồm bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm tử vong,…
– Tổ chức Hagar Quốc tế: Tổ chức Hagar Quốc tế cung cấp các sản phẩm bảo hiểm vi mô cho phụ nữ nghèo, bao gồm bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm sinh,…
Lợi ích của việc tham gia tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô:
– Được bảo vệ tài chính khi xảy ra rủi ro: Khi có rủi ro xảy ra, các thành viên sẽ được tổ chức hỗ trợ tài chính để giảm bớt gánh nặng kinh tế.
– Có cơ hội tiếp cận với các dịch vụ tài chính khác: Các tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô thường liên kết với các tổ chức tài chính khác để cung cấp các dịch vụ tài chính như cho vay, tiết kiệm,… cho các thành viên.
– Nâng cao nhận thức về bảo hiểm: Việc tham gia tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô giúp người dân nâng cao nhận thức về lợi ích của việc tham gia bảo hiểm.
Tuy nhiên, việc tham gia tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô cũng có một số rủi ro như:
– Rủi ro về khả năng thanh toán của tổ chức: Các tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô thường hoạt động phi lợi nhuận, do đó, có thể gặp rủi ro về khả năng thanh toán khi có nhiều rủi ro xảy ra cùng lúc.
– Rủi ro về thông tin: Người tham gia bảo hiểm cần cung cấp thông tin chính xác cho tổ chức. Nếu thông tin cung cấp không chính xác, có thể ảnh hưởng đến quyền lợi bảo hiểm của người tham gia.
Tóm lại, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô là một kênh quan trọng để cung cấp các sản phẩm bảo hiểm cho người có thu nhập thấp. Việc tham gia tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô có thể mang lại nhiều lợi ích cho người tham gia. Tuy nhiên, người tham gia cũng cần cân nhắc đến những rủi ro tiềm ẩn khi tham gia tổ chức này.
2. Quy định về tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô:
Theo Điều 7 của Nghị định 21/2023/NĐ-CP, để được cấp phép thành lập và hoạt động, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô cần phải đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 149 của Luật Kinh doanh bảo hiểm, cụ thể là các điều kiện tại Khoản 2, Khoản 3 và Khoản 5 của Điều 149. Dưới đây là phân tích chi tiết về từng điều kiện:
– Vốn thành lập:
+ Tối thiểu 10 tỷ đồng bằng Đồng Việt Nam.
– Nguồn vốn bao gồm:
+ Vốn góp của thành viên sáng lập (không sử dụng vốn vay hoặc ủy thác đầu tư).
+ Hỗ trợ từ tổ chức đại diện thành viên.
+ Tài trợ từ nhà tài trợ, tổ chức quốc tế, chương trình, dự án.
+ Các nguồn hợp pháp khác.
– Nhân sự:
+ Đáp ứng điều kiện tại Điều 24 và 25 Nghị định 21/2023/NĐ-CP.
Bao gồm:
+ Chủ tịch Hội đồng quản trị.
+ Tổng giám đốc (hoặc Giám đốc).
+ Người đại diện theo pháp luật.
+ Chuyên gia tính toán bảo hiểm vi mô.
– Dự thảo điều lệ:
+ Phù hợp với mục tiêu hoạt động của tổ chức.
+ Tuân thủ quy định tại Điều 8 Nghị định 21/2023/NĐ-CP.
Đặc điểm của tổ chức:
– Đối tượng phục vụ: Tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô chỉ cung cấp bảo hiểm cho chính các thành viên của mình. Điều này tạo nên sự gắn kết và chia sẻ rủi ro giữa các thành viên trong cùng một cộng đồng.
– Tính chất: Vừa là chủ sở hữu, vừa là bên mua bảo hiểm, các thành viên đồng thời đóng vai trò chủ động trong việc quản lý và vận hành tổ chức.
Hợp đồng bảo hiểm:
– Cơ sở pháp lý: Tuân thủ các quy định chung về hợp đồng bảo hiểm, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, hợp đồng bảo hiểm sức khỏe và hợp đồng bảo hiểm tài sản quy định tại Chương II của Luật Kinh doanh Bảo hiểm.
– Đặc điểm: Có thể được điều chỉnh cho phù hợp với đặc thù hoạt động của tổ chức và nhu cầu của các thành viên, đảm bảo tính linh hoạt và phù hợp.
Ví dụ: Hợp tác xã Nông nghiệp X thành lập tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô cho các thành viên. Hợp đồng bảo hiểm bao gồm bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn và bảo hiểm mất mùa.
Câu lạc bộ Phụ nữ Y thành lập tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô cho các thành viên. Hợp đồng bảo hiểm bao gồm bảo hiểm thai sản, bảo hiểm ung thư và bảo hiểm tử vong.
3. Nguyên tắc hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô:
Căn cứ vào Điều 150 Luật Kinh doanh Bảo hiểm 2022, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô hoạt động dựa trên những nguyên tắc sau:
Tự chủ về tài chính và trách nhiệm pháp lý:
– Tự chủ về tài chính: Tổ chức tự quản lý nguồn thu, chi và chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động tài chính của mình.
– Tự chịu trách nhiệm trước pháp luật: Tổ chức chịu trách nhiệm về các nghĩa vụ, cam kết của mình trong phạm vi tài sản hình thành từ hoạt động cung cấp bảo hiểm vi mô.
Ví dụ:
Tổ chức tương hỗ X tự chủ quyết định mức phí bảo hiểm, chi trả quyền lợi bảo hiểm và đầu tư quỹ dự phòng. Nếu tổ chức X không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ bảo hiểm, tổ chức sẽ chịu trách nhiệm trước pháp luật và có thể bị xử phạt.
Quản lý, giám sát hiệu quả hoạt động:
– Quản lý hiệu quả: Tổ chức phải có hệ thống quản lý hiệu quả để đảm bảo hoạt động an toàn, minh bạch và tuân thủ pháp luật.
– Giám sát hiệu quả: Tổ chức phải có hệ thống giám sát để theo dõi, đánh giá hiệu quả hoạt động và kịp thời điều chỉnh khi cần thiết.
– Tuân thủ các quy định về chế độ tài chính: Tổ chức phải tuân thủ các quy định về kế toán, hạch toán, báo cáo tài chính và sử dụng vốn hợp lý.
Ví dụ:
– Tổ chức tương hỗ Y xây dựng quy trình thẩm định hồ sơ bảo hiểm, bồi thường bảo hiểm và quản lý quỹ dự phòng.
– Hội đồng quản trị tổ chức Z tổ chức họp định kỳ để đánh giá hoạt động và đưa ra quyết định phù hợp.
Quản trị rủi ro:
– Xác định rủi ro: Tổ chức phải xác định các rủi ro tiềm ẩn trong hoạt động của mình.
– Đánh giá rủi ro: Tổ chức phải đánh giá mức độ ảnh hưởng của các rủi ro.
– Kiểm soát rủi ro: Tổ chức phải thực hiện các biện pháp để kiểm soát và giảm thiểu rủi ro.
Ví dụ:
– Tổ chức tương hỗ A mua bảo hiểm tái bảo hiểm để giảm thiểu rủi ro thanh toán quyền lợi bảo hiểm.
– Tổ chức B xây dựng kế hoạch dự phòng để ứng phó với các rủi ro như thiên tai, dịch bệnh.
Sử dụng lợi nhuận:
– Toàn bộ lợi nhuận thu được từ hoạt động cung cấp bảo hiểm vi mô phải được sử dụng để phục vụ lợi ích cho các thành viên tham gia bảo hiểm.
– Lợi nhuận có thể được sử dụng để:
+ Giảm trừ phí bảo hiểm.
+ Gia tăng quyền lợi bảo hiểm.
+ Hỗ trợ cho các thành viên gặp khó khăn.
+ Phát triển hoạt động của tổ chức.
Ví dụ:
– Tổ chức tương hỗ C giảm phí bảo hiểm cho các thành viên tham gia bảo hiểm lâu năm.
– Tổ chức D hỗ trợ tài chính cho các thành viên gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh.
Quy định của Chính phủ:
– Chính phủ quy định chi tiết về hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô.
– Các quy định này bao gồm:
+ Điều kiện thành lập và hoạt động.
+ Quản trị rủi ro.
+ Hoạt động nghiệp vụ.
+ Công khai thông tin.
+ Chế độ tài chính.
+ Hạch toán kế toán và báo cáo tài chính.
Tóm lại, hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô dựa trên những nguyên tắc đảm bảo tính tự chủ, an toàn, minh bạch và hiệu quả. Các nguyên tắc này giúp bảo vệ quyền lợi của các thành viên tham gia bảo hiểm và góp phần phát triển mô hình bảo hiểm vi mô một cách bền vững.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022.
Hiện nay chúng ta có thể thấy không khó để nhận thấy sự phát triển của các hình thức bảo hiểm trên thị trường hiện nay với nhu cầu của con người ngày một tăng về bảo hiểm con người hay bảo hiểm về tài sản của con người. Cùng bài viết dưới đây tìm hiểu về bảo hiểm tương hỗ.
