Nhà đất cha mẹ chồng tặng cho thì có được xem là tài sản chung trong hôn nhân hay không?
Sau khi kết hôn, nhiều cặp vợ chồng được cha mẹ chồng tặng cho quyền sử dụng đất, vậy đây có đương nhiên xem là tài sản chung trong hôn nhân? Trong trường hợp ly hôn thì người vợ có được chia hay không? Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Án lệ 03/2016/AL VỀ VỤ ÁN LY HÔN, vậy khi nào thì án lệ được áp dụng? Bài viết sau đây Luật Nam Thanh sẽ đem đến cho quý bạn đọc những thông tin pháp lý về vấn đề này.
Nhà đất cha mẹ chồng cho thì có được xem là tài sản chung trong hôn nhân?
Việc xác định đất cha mẹ chồng cho có được xem là tài sản chung trong hôn nhân hay không phụ thuộc vào một số yếu tố sau:
1. Thời điểm cho đất:
- Trước khi kết hôn: Nếu đất được cha mẹ chồng cho trước khi bạn kết hôn thì đây là tài sản riêng của bạn và không được xem là tài sản chung trong hôn nhân.
- Trong thời kỳ hôn nhân: Nếu đất được cha mẹ chồng cho trong thời kỳ hôn nhân thì việc xác định đây là tài sản chung hay riêng cần xem xét thêm các yếu tố khác.
2. Mục đích cho đất:
- Cho cả vợ và chồng: Nếu đất được cha mẹ chồng cho cả vợ và chồng thì đây được xem là tài sản chung trong hôn nhân.
- Cho riêng một người: Nếu đất được cha mẹ chồng cho riêng một người (vợ hoặc chồng) thì đây được xem là tài sản riêng của người đó.
- Cho chung nhưng ghi rõ phần của mỗi người: Nếu đất được cha mẹ chồng cho chung nhưng ghi rõ phần của mỗi người thì phần của ai được ghi rõ sẽ được xem là tài sản riêng của người đó.
3. Hình thức cho đất:
- Có hợp đồng tặng cho: Nếu việc cho đất được thực hiện thông qua hợp đồng tặng cho có công chứng, chứng thực thì đây là bằng chứng rõ ràng để xác định đây là tài sản riêng hay chung.
- Không có hợp đồng tặng cho: Nếu việc cho đất không được thực hiện thông qua hợp đồng tặng cho hoặc hợp đồng không được công chứng, chứng thực thì việc xác định đây là tài sản riêng hay chung có thể phức tạp hơn và cần xem xét thêm các yếu tố khác.
4. Ý chí của vợ chồng:
- Có thỏa thuận về việc coi đất là tài sản chung: Nếu vợ và chồng có thỏa thuận bằng văn bản hoặc miệng về việc coi đất được cha mẹ chồng cho là tài sản chung thì đây được xem là tài sản chung trong hôn nhân.
- Không có thỏa thuận về việc coi đất là tài sản chung: Nếu vợ và chồng không có thỏa thuận gì về việc coi đất là tài sản chung thì việc xác định đây là tài sản riêng hay chung cần xem xét thêm các yếu tố khác.
>>>>Xem thêm: Khi nào hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất vi phạm về hình thức được công nhận?
Nhà đất cha mẹ chồng cho thì có được xem là tài sản chung trong hôn nhân hay không?
Cách giải quyết nhà đất được cha mẹ chồng tặng cho khi ly hôn theo Án lệ 03/2016
Tình huống án lệ
Chị Đỗ Thị Hồng và anh Phạm Gia Nam kết hôn năm 1992, có đăng ký tại UBND xã Vân Tảo, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. Sau chung sống một thời gian thì phát sinh mâu thuẫn, hai vợ chồng sống ly thân từ tháng 9 năm 2008 đến nay. Ngày 18-4-2009, chị Hồng khởi kiện xin ly hôn anh Nam, anh Nam cũng đồng ý.
Về con chung: Vợ chồng có hai con là Phạm Gia Khang, sinh năm 1992 và Phạm Hương Giang, sinh năm 2000. Chị Hồng và anh Nam đều có nguyện vọng nuôi cả hai con và không yêu cầu người còn lại đóng góp nuôi con. Nguyện vọng của cháu Khang là muốn ở với anh Nam, nguyện vọng của cháu Giang là muốn ở với chị Hồng.
Về tài sản: Trong quá trình chung sống thì vợ chồng có xây nhà hai tầng vào năm 2002 (năm 2005 xây thêm một tum để chống nóng), nhà được xây trên thửa đất 80m2 tại xóm Vân Hòa, xã Vân Tảo, huyện Thường Tín. Về nhà, vợ chồng thống nhất là tài sản chung hai vợ chồng. Riêng về đất thì các bên không thống nhất được với nhau.
Theo chị Hồng: Đất là của gia đình ông Phạm Gia Phác (bố đẻ anh Nam) được cấp đất giãn dân năm 1992, sau đó gia đình ông Phác đã họp và tuyên bố cho vợ chồng chị diện tích đất, không làm giấy tờ. Năm 2001, ông Phác sang báo và anh Nam đi làm thủ tục cấp sổ đỏ nên đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên hộ anh Phạm Gia Nam nên đất này là tài sản chung của vợ chồng.
Chị yêu cầu được sử dụng nhà và đất nêu trên và thanh toán 1/2 giá trị đất và tài sản trên đất cho anh Nam như giá mà Hội đồng định giá đã đưa ra.
Theo anh Nam: Thửa đất này bố mẹ anh được cấp giãn dân năm 1992, bố mẹ chỉ cho vợ chồng ở nhờ chứ chưa cho vì gia đình anh còn đông anh em. Năm 2001, anh tự kê khai làm giấy tờ đất, gia đình anh không biết. Quan Điểm của anh là trả lại đất cho ông Phác.
Theo ông Phác và bà Tài (bố mẹ anh Nam): Nguồn gốc đất là của ông được Ủy ban nhân dân xã Vân Tảo cấp đất giãn dân năm 1992, ông có xây một căn nhà cấp 4 trên đó. Năm 1993, gia đình ông cho vợ chồng anh Nam, chị Hồng ra đó làm ăn sinh sống chứ không cho đất vì vợ ông bị liệt 15 năm nay, ông và anh Ơn (em trai anh Nam) phải chăm sóc, nguyện vọng của gia đình là để mảnh đất này cho anh Ơn vì anh Ơn chưa có chỗ ở. Khi gia đình được cấp đất giãn dân thì gia đình chỉ có 4 người là ông, bà Tài, chị Lữ, anh Ơn (còn anh Nam đã thoát ly khỏi địa phương). Khi chị Hồng xin ly hôn anh Nam thì gia đình mới biết anh Nam đã tự động sang tên đất từ năm 2001. Nay ông, bà yêu cầu anh Nam, chị Hồng trả lại đất cho ông, bà.
Ngoài ra, trong quá trình giải quyết vụ án chị Hồng còn khai anh Nam được trường Cán bộ Sỹ quan Lục quân I cấp một thửa đất có diện tích 125m2 ở huyện Thạch Thất, ban đầu chị yêu cầu chia thửa đất này nhưng sau đó chị không yêu cầu giải quyết nữa.
Nội dung án lệ
“Theo xác minh tại Ủy ban nhân dân xã Vân Tảo thì năm 2001 xã tổ chức cho các hộ dân trong xã Vân Tảo đăng ký kê khai để xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng và các hộ kê khai tại trụ sở thôn xóm (BL 103). Tất cả các hộ dân trong xã đều được biết về chủ trương kê khai đất này. Ông Phác là chủ đất nhưng không đi kê khai. Anh Nam đang ở trên đất và là người đi kê khai làm thủ tục cấp giấy chứng nhận. Ngày 21-12-2001 anh Nam được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số U060645 đứng tên hộ ông Phạm Gia Nam. Vợ chồng anh chị đã xây nhà 2 tầng kiên cố vào năm 2002 và đến năm 2005 thì xây thêm tum tầng 3. Ông Phác và các anh chị em trong gia đình anh Nam đều biết việc xây dựng trên của vợ chồng anh Nam chị Hồng, nhưng cũng không ai có ý kiến gì. Như vậy, từ khi được cấp giấy chứng nhận (2001) cho đến khi có việc ly hôn của anh Nam, chị Hồng (2009), gia đình ông Phác cũng không ai có khiếu nại gì về việc cấp đất, xây nhà này. Điều đó thể hiện ý chí của gia đình ông Phác là đã cho anh Nam và chị Hồng diện tích đất nêu trên. Do đó, việc ông Phác và anh Nam khai rằng anh Nam tự ý kê khai giấy tờ đất, ông Phác không biết là không có cơ sở chấp nhận. Như vậy, có căn cứ xác định lời khai của chị Hồng về việc gia đình ông Phác đã cho anh chị diện tích đất trên, là có cơ sở.
Do đó, việc Tòa án các cấp nhận định rằng anh Nam đi làm giấy tờ đất ông Phác không biết và việc chị Hồng khai gia đình chồng đã cho vợ chồng nhưng không có chứng cứ chứng minh, để xác định diện tích đất 80m2 tại thôn Vân Hòa, xã Vân Tảo, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội là tài sản thuộc hộ gia đình ông Phạm Gia Phác; đồng thời buộc anh Nam, chị Hồng trả lại đất cho gia đình ông Phác, là không đúng, cần phải xác định diện tích đất tranh chấp trên là tài sản chung của vợ chồng anh Nam, chị Hồng và khi chia phải coi anh Nam có công sức đóng góp nhiều hơn để chia theo công sức của mỗi bên và cần phải căn cứ vào nhu cầu về chỗ ở để chia hiện vật cho các bên nhằm đảm bảo quyền lợi cho các đương sự.”
Hướng dẫn án lệ
Trường hợp cha mẹ đã cho vợ chồng người con một diện tích đất và vợ chồng người con đã xây dựng, nhà kiên cố trên diện tích đất đó để làm nơi ở, khi vợ chồng người con xây dựng nhà thì cha mẹ và những người khác trong gia đình không có ý kiến phản đối gì; vợ chồng người con đã sử dụng nhà, đất liên tục, công khai, ổn định và đã tiến hành việc kê khai đất, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì phải xác định vợ chồng người con đã được tặng cho quyền sử dụng đất.
Bình luận án lệ 03/2016
Án lệ số 03/2016/AL có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của vợ chồng người con được cha mẹ cho đất và xây dựng nhà kiên cố để làm nơi ở. Án lệ đã góp phần tạo sự thống nhất trong việc áp dụng pháp luật về tặng cho quyền sử dụng đất trên thực tế, đồng thời hạn chế nhữn tranh chấp liên quan đến vấn đề này.
Án lệ số 03/2016/AL do Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành ngày 28 tháng 12 năm 2016 đã đưa ra giải pháp pháp lý cho việc xác định quyền sử dụng đất được tặng cho trên thực tế trong trường hợp vợ chồng người con được cha mẹ cho đất và xây dựng nhà kiên cố để làm nơi ở.Xác định vợ chồng người con được tặng cho quyền sử dụng đất trên thực tế cần có các điều kiện sau:
- Vợ chồng người con được cha mẹ cho đất: Việc cho đất phải được thực hiện theo ý chí tự nguyện của cha mẹ và được thể hiện bằng hành vi giao đất cho vợ chồng người con sử dụng.
- Vợ chồng người con đã xây dựng nhà kiên cố trên diện tích đất đó để làm nơi ở: Việc xây dựng nhà kiên cố phải được thực hiện với sự đồng ý của cha mẹ và thể hiện ý thức sử dụng đất lâu dài của vợ chồng người con.
- Vợ chồng người con đã sử dụng nhà, đất liên tục, công khai, ổn định: Việc sử dụng đất phải được thực hiện liên tục, không ngắt quãng, công khai, không lén lút và được thực hiện trong thời gian đủ dài để hình thành quyền sử dụng đất.
- Vợ chồng người con đã tiến hành việc kê khai đất, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Việc kê khai đất và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là căn cứ pháp lý để xác định quyền sử dụng đất của vợ chồng người con.
Bình luận án lệ 03/2016
Cách thức liên hệ Luật sư tư vấn
Liên hệ trực tuyến
Để đảm bảo khả năng tiếp cận và sử dụng dịch vụ một cách nhanh chóng, hình thức tư vấn trực tuyến qua hotline giúp tiết kiệm tối đa chi phí, khách hàng vừa có thể nhận được những tư vấn cụ thể, chi tiết vừa không cần phải trực tiếp đến văn phòng công ty. Để nhận được sự tư vấn của Luật sư một cách nhanh chóng nhất, quý khách vui lòng liên hệ qua Hotline 097 303 2038. Ngoài ra, Công ty Luật TNHH MTV Nam Thanh còn nhận các thắc mắc của khách hàng thông qua những hình thức khác:
- Email: namthanhlawfirm1999@gmail.com
- Fanpage: Công ty Luật Nam Thanh
- Website: namthanhlawfirm.com
Liên hệ trực tiếp
Trường hợp quý khách gặp phải tình huống có nhiều vấn đề phức tạp, liên quan đến nhiều quy định pháp luật khác nhau và cần nhanh chóng xử lý, quý khách hàng có thể đến văn phòng của chúng tôi để gặp Luật sư tư vấn trực tiếp tại một trong hai địa chỉ sau:
- Trụ sở: 19 Võ Oanh, phường 25, quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh
- Chi nhánh: 678 (Tầng 1) Cách Mạng Tháng Tám, khu phố 10, phường Dương Đông, thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.
Trên đây là một số tư vấn về Nhà đất cha mẹ chồng cho thì có được xem là tài sản chung trong hôn nhân hay không? Quý bạn đọc có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vấn đề này cần Luật sư Dân sự vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline 097 303 2038 để được tư vấn nhanh chóng và kịp thời. Xin cảm ơn!
Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: namthanhlawfirm1999@gmail.com
