Sáng 19.3, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ “đại án” tại Công ty TNHH thương mại dịch vụ khách sạn Tân Hoàng Minh (gọi tắt là Công ty Tân Hoàng Minh). Trước khi vụ án Tân Hoàng Minh được đưa ra xét xử, đã có 1200 nhà đầu tư là bị hại trong vụ án có đơn xin giảm án cho các bị cáo. Vậy, đây có được coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự hay không? Qua bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn trả lời những câu hỏi liên quan đến vấn đề này.
Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự?
Trước khi diễn ra phiên tòa, cơ quan tiến hành tố tụng đã nhận được đơn của hơn 1200 bị hại trong vụ án đề nghị tòa án, Viện kiểm sát xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho các bị cáo, với lý do toàn bộ các bị cáo đều đã hợp tác tích cực với cơ quan điều tra, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, thừa nhận hành vi sai phạm, có nhân thân tốt.
>>>Xem thêm: Dưới 18 tuổi trộm cắp vặt nhiều lần có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Bị hại có đơn xin giảm án cho bị cáo có được coi là tình tiết giảm nhẹ?
Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được hiểu là tình tiết làm cho mức độ nguy hiểm của trường hợp phạm tội cụ thể giảm đi, đây là một trong những căn cứ quan trọng để Tòa án quyết định hình phạt cụ thể đối với người phạm tội. Hiện nay, tình tiết giảm nhẹ được quy định tại Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2018, bao gồm các tình tiết sau:
- Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm;
- Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả;
- Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;
- Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;
- Phạm tội trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội;
- Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;
- Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra;
- Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn;
- Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng;
- Phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức;
- Phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra;
- Phạm tội do lạc hậu;
- Người phạm tội là phụ nữ có thai;
- Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên;
- Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;
- Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình;
- Người phạm tội tự thú;
- Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải;
- Người phạm tội tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án;
- Người phạm tội đã lập công chuộc tội;
- Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác;
- Người phạm tội là người có công với cách mạng hoặc là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ.
Bị hại có đơn xin giảm án cho bị cáo có được coi là tình tiết giảm nhẹ?
Khoản 1 Điều 62 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 thì bị hại là cá nhân trực tiếp bị thiệt hại về thể chất, tinh thần, tài sản hoặc là cơ quan, tổ chức bị thiệt hại về tài sản, uy tín do tội phạm gây ra hoặc đe dọa gây ra.
>>>Xem thêm: Bệnh động kinh có phải chịu trách nhiệm hình sự không?
Bị hại hoặc người đại diện của họ có quyền được thông báo, giải thích quyền và nghĩa vụ của mình; Đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật, yêu cầu; Trình bày ý kiến về chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá; Đề nghị hình phạt, mức bồi thường thiệt hại, biện pháp bảo đảm bồi thường;
Tham gia phiên tòa; trình bày ý kiến; tranh luận tại phiên tòa để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình; Yêu cầu cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp khác của mình, người thân thích của mình khi bị đe dọa; Kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án; Các quyền khác theo quy định của pháp luật….
>>>Xem thêm: Có hai tiền án trở lên thì có được đặc xá hay không?
Như vậy, theo quy định trên bị hại có quyền “đề nghị hình phạt, mức bồi thường thiệt hại, biện pháp bảo đảm bồi thường”, nghĩa là họ được đề nghị Tòa án xem xét áp dụng các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ hoặc đề nghị mức hình phạt phù hợp quy định pháp luật đối với các bị cáo.
Bên cạnh đó, theo Khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự 2015, “Tòa án có thể coi đầu thú và các tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ và phải nêu rõ lý do giảm nhẹ trong bản án”.
“Các tình tiết khác” có thể là một trong các tình tiết như người bị hại hoặc đại diện hợp pháp của người bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo trong trường hợp chỉ gây tổn hại về sức khoẻ của người bị hại, gây thiệt hại về tài sản;
Vợ, chồng, cha, mẹ, con, anh, chị, em ruột bị cáo là người có công với nước hoặc có thành tích xuất sắc được Nhà nước tặng một trong các danh hiệu vinh dự như anh hùng lao động, anh hùng lực lượng vũ trang, người mẹ Việt Nam anh hùng, nghệ sỹ nhân dân…;
Thiệt hại do lỗi của người thứ ba; Người bị hại cũng có lỗi; Gia đình bị cáo sửa chữa, bồi thường thiệt hại thay cho bị cáo…
Như vậy, người bị hại hoàn toàn có thể xin giảm nhẹ tội cho bị cáo và có thể được Tòa án công nhận là một trong những tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo. Tuy nhiên, khi quyết định mức hình phạt, Tòa án sẽ đánh giá một cách tổng thể từ hành vi, tính chất, mức độ, hậu quả, nhân thân, hoàn cảnh, điều kiện phạm tội để làm căn cứ xem xét các tình tiết tặng nặng, giảm nhẹ. Đồng nghĩa với đó, trong vụ án Tân Hoàng Minh, việc các bị hại có đơn xin giảm nhẹ cho bị cáo cũng là một căn cứ để Hội đồng xét xử xem xét cùng chứng cứ có trong hồ sơ vụ án để đưa ra một bản án khách quan, đúng người, đúng tội và tương ứng với hành vi phạm tội của bị cáo.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Công ty Luật TNHH MTV Nam Thanh về vấn đề đặt trụ sở doanh nghiệp tại nhà chung cư. Nếu quý bạn đọc có thắc mắc liên quan đến vấn đề trên hay cần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình hãy liên hệ TƯ VẤN LUẬT HÌNH SỰ VÀ TỐ TỤNG HÌNH SỰ qua hotline 097 303 2038 để nhận được hỗ trợ tốt nhất. Xin chân thành cảm ơn!
